Executieve Functies

"Ik ben mijn huiswerk vergeten." 

"Hadden we vandaag een topotoets?" 

"Voordat ik het wist, had ik hem al een dreun gegeven. Dat was niet zo handig van me, maar ik was ook zo boos!"
"Ik kon me niet zo goed concentreren..."

Enkele voorbeelden van situaties die je in een (HB)klas meemaakt. De zogenaamde executieve functies...de vaardigheden die nodig zijn om tot leren te komen; flexibiliteit, taakgerichtheid, taakinitiatie, reactie-inhibitie zijn enkele voorbeelden hiervan.

Bij ons op school zijn we sinds ruim een jaar aan het werk met de lessenserie Route 11, bedacht door Hanneke van Dasler. Per les wordt één van de 11 executieve functies op een voor kinderen duidelijke manier uitgelegd en door middel van leuke opdrachten geoefend.

Ik zal eerlijk zijn...ik wist er nog niet veel van voordat we met Route 11 gingen werken. Door het aangaan van de lessen en de oefeningen herken ik bepaalde moeilijkheden met de EFs veel beter bij mijn leerlingen. Door ermee te oefenen en het een naam te geven (alle functies worden in deze methode vergeleken met een functie/onderdeel van een auto), begrijpen kinderen meteen hoe het werkt en waarom het belangrijk is om deze vaardigheden onder de knie te krijgen.

Vlak voor Kerst liet de klas een prachtig staaltje volgehouden aandacht zien. Ik had het woord kerstbomenwinkel op het bord geschreven met de opdracht zoveel mogelijk verschillende woorden te maken met de letters van dit woord. Ik moest de aandacht van de klas bijna met geweld losrukken van de opdracht toen het pauze was...ze wilden er niet mee stoppen. Resultaat: 168 woorden en eigenlijk waren we nog niet klaar.

Afgelopen week trainend we in de klas onze flexibiliteit. Kun jij anders naar dingen kijken? Vanuit iemand anders oogpunt? Dat is belangrijk, want als je tegen een probleem aanloopt, is het handig als je flexibel bent en het ook op een andere manier kunt bekijken. Wellicht vind je dan een oplossing. Om dit te trainen bekeken we een aantal optische illusies. Dit spreekt kinderen bijna altijd aan en het gaf een goede basis voor de opdracht die erop volgde; zelf aan de slag met het maken van een optische illusie. De resultaten waren verbluffend!
Na de les bespraken we met de klas nogmaals wat het nut is van flexibel kunnen zijn en denken. Nu ze dit zelf ervaren hebben en onder woorden kunnen brengen wat het precies inhoudt, kan ik als leerkracht ze eraan herinneren hun flexibiliteit in te zetten wanneer ze vastlopen met een opdracht of in een bepaalde situatie. "Je hebt met die opdracht laten zien dat jij flexibel kunt zijn. Ik heb er alle vertrouwen in dat het je nu ook lukt." 
Vertrouwen uitspreken en de kinderen eigenaar maken van hun eigen leerproces...succes gegarandeerd!

Ik sluit dit blog graag af met een citaat van Hanneke van Dasler:
"Elk kind leert op zijn eigen, unieke manier. Door een kind zelfbewust te laten worden over zijn of haar eigen talenten en manier van leren, ontvangen zij bagage voor hun verdere leven. Dit zelfbewustzijn is van belang om op een passende wijze ergens bedreven in te worden of om iets te bestuderen."

Bedankt voor het lezen!