Doorgaan naar hoofdcontent

Zevenmijlsstappen

In de tijd dat ik werkzaam ben in het HB onderwijs, heb ik vele kinderen de hand geschud.
"Dit is Pietje...hij heeft het erg moeilijk op zijn andere school. Hij wordt niet begrepen, niet uitgedaagd en ja...dan snap je zijn agressieve uitbarstingen wel..."
Ja...en nee! Hoe kan een kind zo vastlopen dat het niet anders kan dan kiezen voor agressief gedrag? Elk kind wil toch complimenten van de juf/meester en horen hoe fijn het is met hem/haar in de klas? Elk kind wil toch gezien worden? 
Ah...gezien worden...daar heb je het al. Kinderen die zich zo gedragen, worden die wel ECHT gezien? Of is dat nu juist het probleem?
Pietje krijgt extra werk, meer van hetzelfde, een eigen plekje buiten de klas om rustig aan het werk te gaan...en straf als het weigert nog langer zijn best te doen, want voor je best doen is de beloning alleen maar nog meer van hetzelfde en een plaats buiten de groep, weg van je klasgenoten.



Als leerkracht leer je dat er hulp is voor kinderen "aan de onderkant". Extra instructies, huiswerk en als dat niet helpt, komt de RT-er eraan te pas.

Het kind wordt gezien en er wordt iets gedaan aan "het probleem".



Maar wat doe je met kinderen die aan de bovenkant van het gemiddelde presteren? Het kind dat sneller denkt dan het leert verwoorden, het kind dat de oplossing al gevonden heeft nog voor het weet hoe het daar gekomen is, het kind dat uitgedaagd wil worden, serieus genomen, maar ook behandeld wil worden als kind, als deel van een groep...



Ik ben er een groot voorstander van kinderen zolang mogelijk in een klas met leeftijdgenoten te houden. Geen hokjes, geen uitzonderingen...we maken immers allemaal deel uit van dezelfde maatschappij. En in die grote boze mensen wereld wordt geen rekening gehouden met het "anders-zijn" van sommige mensen. Kun jij je niet gedragen, dan valt er ontslag. Ben je niet sociaal, dan laat de groep je links liggen. Hier leer je van, dat geldt ook (en zeker) voor school.

Maar de huidige regels, ons opgelegd van bovenaf door mensen die sinds hun twaalfde waarschijnlijk geen basisschool meer van binnen hebben gezien, maakt dit ontzettend lastig. Groepen met 30 kinderen, geen geld voor vakleerkrachten, geen geld voor extra hulp...het is bijna niet te doen.


Ik heb het voorrecht om op een school te mogen werken waar een aantal jaren geleden een HB afdeling opgericht is. Inmiddels is de afdeling uitgegroeid tot 6 klassen en zijn we met het team een prachtige  ontwikkeling aan het doormaken.

Er is voor de vijfde en zesde groep, die afgelopen jaar gestart zijn, een flinke aanmeldingsprocedure geweest. Zoals ik al zei heb ik vele kinderen de hand geschud.
En de verhalen die je dan te horen krijgt, zijn werkelijk hartverscheurend.
Twee verhalen uit de praktijk wil ik hier graag met jullie delen. 


Ik weiger altijd om me van tevoren in te lezen over leerlingen. Ik wil niet weten hoe er over het kind en zijn/haar gedrag gesproken wordt. Ik ga er graag blanco in.

Bij een jongen had ik echter al het een en ander opgevangen over agressief gedrag, vooral als het over rekenen ging. Hij kon erg boos worden als hij met rekenen aan het werk moest en blokkeerde dan.
Helemaal in het begin van het schooljaar zag ik dit ook gebeuren. Een boos hoofd en geen cijfer meer op papier.
Ik besloot het gedrag te negeren en hem alleen te wijzen op wat er goed ging en hem zelfs af en toe wat rekenwerk kwijt te schelden. Dit werkte. Zijn werkhouding veranderde, zijn tempo ging omhoog evenals zijn resultaten. En daarmee kon ik hem laten zien dat hij wel degelijk kon rekenen. Hij had faalangst opgebouwd en weigerde buiten zijn comfort zone te stappen en die angst onder ogen te komen.
Omdat er in mijn groep geen klassikale lessen worden gegeven, kon hij op zijn eigen tempo en op zijn eigen niveau aan het werk. Met een beetje hulp van mijn kant durfde hij steeds beter de frustraties aan te gaan en zag hij welk resultaat dit opleverde.


Het tweede verhaal is van een jongen die elke dag huilend achter zijn ouders aan rende wanneer deze afscheid wilden nemen. Hij rende zelfs weg van school en wilde uiteindelijk niet eens meer leven.

Hij kwam halverwege het jaar bij mij in de klas en had meteen aansluiting met de groep. Het duurde een paar weken voor hij zonder tranen afscheid kon nemen, maar het ging elke dag een stapje beter. En had hij het een keer moeilijk, dan had ik plek voor hem bij mij aan de instructietafel. Gezellig.
Van zijn ouders hoorde ik dat hij al vrij snel in de gaten kreeg dat de kinderen uit zijn oude klas hem gewoonweg niet begrepen. Hij was dat nu ook aan het testen. Op het speelveldje, vlak bij zijn huis, maakte hij af en toe grapjes waar niemand om kon lachen. Wanneer hij dezelfde grap maakte in zijn huidige klas, begrepen zijn klasgenoten hem meteen. 


HB kinderen denken anders. Hun humor is complex, ze denken snel en hebben in de meeste gevallen ontzettend last van faalangst en perfectionisme. 

Wanneer je dit herkent en hiermee aan de slag gaat, merk je dat je deze kinderen zevenmijlsstappen kunt laten maken in hun ontwikkeling.


Het is zo'n dankbaar beroep!













Reacties

Populaire posts van deze blog

Executieve functies - Route 1: Reactie-inhibitie

Route 1: Reactie  inhibitie  “Je rempedaal - Op tijd remmen is in het verkeer heel belangrijk. Zo sta je op tijd stil en voorkom je ongelukken. Wanneer je deelneemt aan het verkeer, zal je goed moeten weten wanneer je wordt geacht op de rem te trappen.” (van Dasler, 2017) Veel HB kinderen hebben een hoofd vol ideeën en slaan als een malle aan het associëren wanneer er iets gezegd wordt of wanneer ze iets zien. De focus op hun werk houden is dan lastig, jezelf inhouden om meteen eruit te floepen wat je vindt en voelt is soms zelf onmogelijk! Dat idee vliegt als vanzelf je hoofd uit, het antwoord is al door de klas gevlogen nog voor de anderen de kans kregen hun vinger op te steken en die vraag op het puntje van je tong val er zomaar vanaf, ook al heeft de juf gezegd dat je eerst goed moet luisteren. Het vergt van een kind dat het snel leert reageren, maar wel eerst keurt of het echt het juiste moment is om te reageren. In sneltreinvaart worden STOP, DENK, KIES, DOE en KEUR uitge

Executieve functies – Route 11: Inleiding

Waar we in het (HB) onderwijs steeds meer achter komen, is het belang van goed ontwikkelde executieve functies; de vaardigheden die je nodig hebt om tot leren te komen. Hier werd in het verleden vaak te weinig aandacht aan besteed en dat leidde bij veel leerlingen tot problemen, niet alleen op school maar ook in hun dagelijks leven.   Bij ons op de afdeling voor voltijds HB onderwijs maken we inmiddels gebruik van de methode Route 11, ontwikkeld door Hanneke van Dasler, in samenwerking met Evelijn Pereira. In deze methode worden de verschillende executieve functies systematisch aangeboden, waardoor kinderen hun gedrag zelf leren te reguleren. Ze krijgen meer inzicht in hun eigen kunnen en hun eigen aandeel in het hebben van succeservaringen. Uit de inleiding van de Route 11 wegwijzer voor leerkrachten: “Kinderen ervaren daardoor meer autonomie, een hoger competentiegevoel en meer zelfcontrole over hun leerproces en –product, wat een voorwaarde is om tot talentontwikkeling te kom

Executieve functies – Route 4: Volgehouden aandacht

Route 4: Volgehouden aandacht “Jouw gaspedaal – Om goed vooruit te komen, is het van belang dat je op het juiste moment gas geeft en op het juiste moment het gas kan loslaten. Dit betekent dat je altijd goed geconcentreerd moet zijn en dat valt nog niet mee!” (van Dasler, 2017) Volgehouden aandacht is het vermogen om ondanks afleiding, vermoeidheid of verveling je te kunnen blijven richten op een taak. Hoe gemakkelijk is het om even af te dwalen, even voor je uit te staren en je mee te laten varen op die oneindige stroom aan gedachten naar mooie oorden, vette games en andere fijne plekken in de geest. In de methode Route 11 wordt de hoeveelheid aandacht die je hebt vergeleken met een benzinetank. In onze “tank” zit voor maar ongeveer 45 minuten brandstof. Om je klas dus bij de les te houden, is het verstandig elke drie kwartier even een oefening te doen met de klas, ze een frisse neus te laten halen of een andere korte activiteit in te zetten. Op bepaalde Finse scholen gaan