Doorgaan naar hoofdcontent

Executieve functies – Route 6: werkgeheugen

“Het dashboard in de auto geeft alle informatie weer die je tijdens het rijden nodig hebt: je snelheid, de hoeveelheid brandstof, de route en de motortemperatuur. De computer van de auto “onthoudt” de informatie die je nodig hebt om goed op je bestemming aan te komen.” (van Dasler, 2017)

Werkgeheugen is het vermogen welke we hebben om informatie in het geheugen vast te houden en te bewerken bij het uitvoeren van (complexe) taken. Daarbij gaat het erom eerder geleerde vaardigheden of ervaringen toe te passen in een actuele of toekomstige situatie (uit: Slim maar… | Dawson & Guare).

De hele dag door maak je gebruik van je geheugen. Sommige dingen die je meemaakt worden opgeslagen in je lange termijn geheugen, maar voor andere zaken die je maar kort hoeft te onthouden maak je gebruik van je werkgeheugen. Je werkgeheugen zet je in bij het onthouden van informatie als je een rekensom uitrekent, als je een boodschap gaat doen of als je naar je kamer loopt omdat je nog even snel iets moet pakken.

Je werkgeheugen heeft ongeveer plek om zeven dingen tegelijkertijd op te slaan. Hoewel je maar een beperkt aantal zaken in je werkgeheugen op kunt slaan, kun je dit wel verbeteren door het te trainen. Zo wordt bijvoorbeeld in Route 11 gesproken over Dominic O’Brien die zijn geheugen zo getraind had, dat hij binnen een uur 938 willekeurig geschudde kaarten kon onthouden in de juiste volgorde. Hij bleek op school moeite te hebben gehad om mee te komen en begon zich pas in geheugentechnieken te verdiepen toen hij 30 was. 
Hieruit kunnen we dus opmaken dat een goed geheugen niet is aangeboren, maar verbeterd kan worden door te oefenen en de juiste strategieën toe te passen 

Ervaringen uit de praktijk
Iets wat elk jaar bij ons op school weer terugkomt, is de verandering van klassen en dus het feit dat nog niet alle kinderen elkaar kennen. Voor het aanleren van elkaars namen zijn verschillende trucjes in te zetten.
Een collega van mij gebruikt vaak de methode waarbij leerlingen een rijmpje verzinnen bij hun eigen naam. Wanneer iedereen een rijmpje verzonnen heeft, worden deze ingezet om elkaars namen snel en op een leuke manier te leren.
Ook een tekening maken van jezelf en daar een aantal bijzonderheden bij zetten over jezelf kan helpen bij het vlug leren van alle namen.

Materiaal om mee te oefenen
Een leuk spel waarmee je je klas enorm kunt uitdagen is “Ik ga op vakantie en ik neem mee…”. Vooral wanneer je aangeeft dat het geheugen vaak niet meer dan 7 items kan onthouden, zal de klas proberen meer dan 7 te onthouden.
Tot nu toe is mijn klas gestrand bij 8 items die meegaan op vakantie.

Verder trainen onze leerlingen hun werkgeheugen elke week met een stevig potje schaken. Niet alleen op het bord, maar ook op papier worden plannen uitgedacht en stappen voorbereid om mat in één, twee of drie te zetten.
Dit onder leiding van een zeer gedreven en zeer kundige schaakdocent.



Tenslotte nog dit: Minka Dumont (lesmateriaalvoorhoogbegaafde.com) heeft goede tips en trucs voor het trainen van je geheugen.

Verzin ezelsbruggetjes
http://www.leer-actief.nl/actief-leren/tip1/ezelsbruggetjes.htm
Verzin een hulp verhaal
http://www.leer-actief.nl/actief-leren/tip1/verhalenverzinoefening.htm
Gebruik de plaatsmethode
http://www.leer-actief.nl/actief-leren/tip1/plaatsmethode.htm
Speel ‘online’ geheugenspelletjes.
http://www.leer-actief.nl/actief-leren/tip1/geheugenspelletjes.htm

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Executieve functies - Route 1: Reactie-inhibitie

Route 1: Reactie  inhibitie  “Je rempedaal - Op tijd remmen is in het verkeer heel belangrijk. Zo sta je op tijd stil en voorkom je ongelukken. Wanneer je deelneemt aan het verkeer, zal je goed moeten weten wanneer je wordt geacht op de rem te trappen.” (van Dasler, 2017) Veel HB kinderen hebben een hoofd vol ideeën en slaan als een malle aan het associëren wanneer er iets gezegd wordt of wanneer ze iets zien. De focus op hun werk houden is dan lastig, jezelf inhouden om meteen eruit te floepen wat je vindt en voelt is soms zelf onmogelijk! Dat idee vliegt als vanzelf je hoofd uit, het antwoord is al door de klas gevlogen nog voor de anderen de kans kregen hun vinger op te steken en die vraag op het puntje van je tong val er zomaar vanaf, ook al heeft de juf gezegd dat je eerst goed moet luisteren. Het vergt van een kind dat het snel leert reageren, maar wel eerst keurt of het echt het juiste moment is om te reageren. In sneltreinvaart worden STOP, DENK, KIES, DOE en K...
Een reactie posten
Meer lezen

Executieve functies – Route 11: Inleiding

Waar we in het (HB) onderwijs steeds meer achter komen, is het belang van goed ontwikkelde executieve functies; de vaardigheden die je nodig hebt om tot leren te komen. Hier werd in het verleden vaak te weinig aandacht aan besteed en dat leidde bij veel leerlingen tot problemen, niet alleen op school maar ook in hun dagelijks leven.   Bij ons op de afdeling voor voltijds HB onderwijs maken we inmiddels gebruik van de methode Route 11, ontwikkeld door Hanneke van Dasler, in samenwerking met Evelijn Pereira. In deze methode worden de verschillende executieve functies systematisch aangeboden, waardoor kinderen hun gedrag zelf leren te reguleren. Ze krijgen meer inzicht in hun eigen kunnen en hun eigen aandeel in het hebben van succeservaringen. Uit de inleiding van de Route 11 wegwijzer voor leerkrachten: “Kinderen ervaren daardoor meer autonomie, een hoger competentiegevoel en meer zelfcontrole over hun leerproces en –product, wat een voorwaarde is om tot talentontwikkeling te...
1 reactie
Meer lezen

Executieve functies – Route 4: Volgehouden aandacht

Route 4: Volgehouden aandacht “Jouw gaspedaal – Om goed vooruit te komen, is het van belang dat je op het juiste moment gas geeft en op het juiste moment het gas kan loslaten. Dit betekent dat je altijd goed geconcentreerd moet zijn en dat valt nog niet mee!” (van Dasler, 2017) Volgehouden aandacht is het vermogen om ondanks afleiding, vermoeidheid of verveling je te kunnen blijven richten op een taak. Hoe gemakkelijk is het om even af te dwalen, even voor je uit te staren en je mee te laten varen op die oneindige stroom aan gedachten naar mooie oorden, vette games en andere fijne plekken in de geest. In de methode Route 11 wordt de hoeveelheid aandacht die je hebt vergeleken met een benzinetank. In onze “tank” zit voor maar ongeveer 45 minuten brandstof. Om je klas dus bij de les te houden, is het verstandig elke drie kwartier even een oefening te doen met de klas, ze een frisse neus te laten halen of een andere korte activiteit in te zetten. Op bepaalde Finse scholen gaan ...
Een reactie posten
Meer lezen